Automobili i dinastija Karađorđevića 1908 – 1941.
U svečanoj sali Arhiva Jugoslavije predstavljena je knjiga „Automobili i dinastija Karađorđevića 1908 – 1941.“ autora Miroslava Milutionovića, člana Udruženja istoričara automobilizma. Predstavljanju knjige prisustvovao je i prestolonaslednik princ Aleksandar II Karađorđević...
Bilo je predviđeno da do Arhiva Jugoslavije dođe u otvorenom starovremenskom automobilu Ford A iz 1928. godine, ali su vremenske neprilike to sprečile. Pre početka predstavljanja Miroslav Milutinović je upoznao princ Aleksandra II Karađorđevića sa Miroslavom Miletićem, unukom Nemanje Đerića, ličnim vozačem kralja Aleksandra I Karađorđevića od početka 1919. sve do njegovog ubistva 1934. godine. Nemanja Đerić bio je i učitelj vožnje mladog kralja Petra II Karađorđevića, a bio je i njegov lični vozač sve do aprila 1941. kada ga je ispratio sa nikšićkog aerodroma. Nakon rata, od 1946., Nemanja Đerić se zaposlio u američkoj ambasadi u Beogradu, gde je vozio ambasadora sve do iznenadne smrti 1959. godine.
O knjizi su govorili Miladin Milošević, direktor Arhiva Jugoslavije, Petar Arbutina, urednik u Službenom glasniku, Dragomir Acović, predsedavajući Krunskog saveta, Nebojša Đorđević, predsednik Udruženja istoričara automobilizma i autor. Svi govornici su pohvalili ovu izuzetnu knjigu, delo Miroslava Milutinovića, njegovo znanje, trud, utrošeno vreme, ali i strast koja je bila potrebna kako bi se istrajalo u radu na ovom obimnom delu.
Autor je govorio o svom dugogodišnjem radu na ovoj knjizi, pomoći koje je imao od pojedinaca i institucija, posebno od Arhiva Jugoslavije, ali je i istakao da sa izlaskom ove knjige ne prestaje rad na njoj. Sada očekuje reakciju javnosti, nove priloge, nove podatke, nove fotografije. Ovih dana dobio je jednu vrednu fotografiju, koja bi, da ju je imao ranije, sigurno imala svoje mesto u knjizi. U knjizi je opisano oko 90 automobila, 11 kamiona, dva motocikla i nekoliko dečijih automobila. Ukupno 23 marke. Neke poznate, neke manje poznate, neke skoro potpuno nepoznate. Neke su odvano otišle u istoriju.
Neki od najpoznatijih proizvođača u istoriji automobilizma. FIAT, Packard, FN, Sultan, Peugeot, Brennabor, Rolls-Royce, Cadillac, Panhard-Levassor, Voisin, Opel, Lincoln, Duesenberg, Delage, Škoda, Ford, BMW,...
Devet pripadnika kraljevskog doma Karađorđevića.
Knjiga je rezutat dugogodičnjeg istraživačkog rada autora, korišćenja brojnih arhiva, privatnih kolekcija, svedočenja učesnika pojedinih događaja, arhiva proizvođača i porodica proizvođača automobila,...
Puno izuzetno retkih i vrednih fotografija, puno podataka, godina proizvodnje automobila, za većinu vozila brojevi motora i šasije,...
Predstavljanje knjige, koje je simbolično održano u zgradi Arhiva Jugoslavije, izgrađenoj kao zadužbina na inicijativu i uz novčanu podršku kralja Aleksandra I Karađorđevića, pratila je i izložba fotografija nekih od automobila prikazanih u knjizi.
Izdavač knjige je Službeni glasnik. Miroslav Milutinović (1952) je mašinski inženjer po profesiji, bivši automobilski takmičar i funkcioner. Ali, pre svega veliki zaljubljenik u tehniku i automobile. Sigurno najbolji poznavalac istorije automobilizma u regionu.
Uskoro se očekuje još jedno kapitalno delo ovog autora.
Tekst i foto: Ljubimir Ivanović
